Miras yoluyla bölünmeye son

Tarım arazilerinin miras yoluyla bölünmesinin önüne geçmeyi amaçlayan Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu ve Türk Medeni Kanunu’nda değişiklik yapılması hakkındaki kanun tasarısı Meclis’ten geçti. Bu sayede artık tarım arazileri miras nedeniyle bölünmeyecek, asgari tarımsal arazi büyüklüğünün altındaki tarımsal araziler toplulaştırılabilecek. Yasaya göre, asgari tarımsal arazi büyüklüğü, bölge ve yörelerin toplumsal, ekonomik, ekolojik ve teknik özellikleri gözetilerek Bakanlık tarafından belirlenecek. Belirlenen asgari büyüklüğe erişmiş tarımsal araziler, bölünmez eşya niteliği kazanmış olacak. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker konuyla ilgili açıklama yaparak, “Araziler bölünmeye müsait hale getirilirse, nüfus arttıkça mirasçılar arasında bu araziler sürekli bölünür. Bu bölünme beraberinde küçük parselleri getirir. Ekonomik olarak işletilebilir verimsel bir faaliyette bulunma özelliğini kaybeder” dedi. 1990’lı yıllar itibariyle Türkiye’de 3 milyon tarım işletmesinin olduğunu söyleyen Eker, “Bunların ortalama büyüklüğü 5,9 hektar, yani 59 dönüm. Bu işletmelerin her biri ortalama on ayrı parselden oluşuyor. İşletmenin her bir parçası da ayrı yerlerde ve 30 milyon parselin olduğu kayıtlarımızda yer alıyor. Bunların da 40 milyon hissedarı bulunuyor. Bu çok verimsiz bir yapı demektir” şeklinde konuştu. Dünyanın gelişmiş ülkelerinde bu konuda farklı uygulamaların olduğunu söyleyen Eker, hiçbirinde arazinin bölünmediğinin altını çizdi. Gerçekleştirilen düzenlemeyle hem arazilerin bölünmesi engelleniyor, hem de mevcut bölünmüş yapılar toplulaştırılıyor. 4 milyon hektarlık alanın toplulaştırılmasının bitirildiğini duyuran Eker, 2 milyon hektarlık alanda da çalışmaların devam ettiğini söyledi. Yasa uygulanırken mirasçılar arasında çıkması muhtemel anlaşmazlığa karşı 4 şık sunulacak. Mirasçılar, üzerinde anlaşma sağladıkları mirasçıya kendi paylarını Tapu Müdürlükleri’nde devredebilecek. Aile malları ortaklığı şeklinde ortak kullanabilecek. Hisse payları oranında ortak oldukları limited şirket kurularak, araziler şirket adına tescil ettirilip şirket kimliği altında kullanılabilecek. Son olarak da mirasçılar mirasa konu olan tarımsal arazilerin tamamını üçüncü şahıslara tasfiye edebilecek. Arazilerin satışa sunulması halinde, araziyle sınırdaş olan arazi sahiplerine önalım hakkı tanınacak. Kanunun yürürlüğe girmesinden önce vefat eden kişilere ait tarım arazilerinin intikal işlemleri iki yıl içinde tamamlanacak. Devam eden davalara ise eski kanun uygulanacak. Mirasçılar tarafından kurulan işletmelere masraflar için muafiyetler sağlanacak. Araziyi kullanan üreticilere diğer hisseleri alması konusunda kredi desteği sağlanacak.