Şanlıurfa’da yürütülen dijital tarım projesi ile pamukta aşırı su, gübre ve zirai ilaç kullanımının önüne geçilerek verimliliğin yüzde 20 arttırılması hedefleniyor.
Dijital devrim kendisini en çok iletişim alanında hissettirse de, başta tarım olmak üzere üretimin pek çok alanında kuralları baştan yazıyor. Türkiye tarımında da dijital teknolojilerin uygulama örnekler artarken, bir yandan bu alanda Ar-Ge çalışmaları da hız kazanmaya başladı. Güneydoğu Anadolu’da pamuk tarımını dönüştürmeye yönelik çalışmalar bunun en yeni örneği.
Boğaziçi ve Harran Üniversitesi’nden akademisyenlerin geliştirdiği dijital tarım projesi, pamuk üretimini hem daha verimli hem de daha sürdürülebilir hale getirmeyi hedefliyor. Harran ovasında yürütülen proje kapsamında, iklim istasyonları ve tarla sensörleri yardımıyla üretimin farklı evreleri dijitalleştirilerek daha az kaynakla daha çok üretim yapmanın yolları aranıyor.
Üretime dair tüm ayrıntılar kayıt altında
Projenin ilk adımı GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı’nın desteğiyle geçtiğimiz Şanlıurfa’da kurulan 10 dönümlük deneme arazisinde geçtiğimiz Aralık ayında atıldı. Uzman akademisyenlerin geliştirdiği yazılım ve teknolojiler, Mayıs ayında ekimi yapılan pamuk bitkilerinin gelişim süreçleri anbean takip ederek veri merkezine aktarmaya başladı.
Araziye kurulu sensörler, iklim istasyonu, drone ve uydu sistemi aracılığıyla toprak, su ve iklime dair tüm gerekli ayrıntılar dijital veriye dönüştürülüyor. Bu hassas takip ve veri oluşturmanın öncelikli amacı ise pamuk tarımında hem maliyeti arttırtan hem de verimliliği düşüren olan aşırı su, gübre ve zirai ilaç kullanımının önüne geçmek.
Sıkı takip hasatla da bitmeyecek
Eylül ayında yapılacak hasadın ardından çırçır fabrikasına doğru yola çıkacak pamuklara bu yolculukta da dijital takip sistemleri eşlik edecek. Tarla ekiminden fabrikaya kadarki süreç boyunca toplanan veriler analiz edilerek farklı alanlarda da kullanılabilecek modern tarım teknolojileri geliştirmeyi hedefleyen dijital bir yol haritası tasarlanacak.
Bugüne kadarki en kapsamlı proje
Boğaziçi Üniversitesi Ekonomi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gökhan Özertan, pamuk tarımında dijitalleşmeyle birlikte yüzde 20 verim artışı hedeflediklerini söylüyor. “Türkiye’de daha önce tarımsal dijitalleşmenin öne çıktığı bu ölçekte ve detayda bir çalışma hayata geçmemişti” diyen Doç. Dr. Aslı Deniz Helvacıoğlu ise, “Projenin yenilikçi yönü kadar ekonomik ve çevresel katkıları da bizi heyecanlandırıyor” diyor.