Malatya kayısısında don nedeniyle kayıp riski bugünlerde en üst düzeyde. Doğru bölgeye dikilen ağaçlar ise bu dönemi en az hasarla atlatacak.
Malatya kayısısı, Aydın inciri ile birlikte Türkiye’nin Avrupa Birliği statüsünde tescilli iki tarım ürününden biri. Türkiye dünya genelinde kayısı ihracatının yüzde 85’ini elini bulunduruyor. Ülke içinde üretimin 3’te 2’sinin Malatya’da gerçekleştiği düşünülürse, bu unvanın hak edildiğini söylemek yanlış olmaz.
Ancak kayısı üreticileri son yıllarda bu itibarın zedelenmemesi için adeta iklim şartlarıyla yoğun bir mücadele içinde. 2014 yılında yaşanan kayıplarla üretimin neredeyse 3’te 1 oranında düşmesi hala akıllarda. Geçtiğimiz yıl da zirai don, dolu yağışları ve yaprakdelen gibi hastalıkların etkisiyle Malatya’da kayıplar yüzde 30’lara kadar ulaşmıştı.
Umut ile endişe iç içe
Geçtiğimiz sonbahar döneminde kurdaki artışlar nedeniyle AB pazarında ihracat değeri beklenmedik şekilde düşen kayısının bu yılki performansından üreticiler umutlu. Ancak kayısı ağaçlarının çiçeklenmeye başladığı şu süreçte bu umut içinde endişeyi de taşıyor. Mart ortasından bu yana belli bölgelerde zirai donun etkisiyle görülen kayıplar bu endişeleri haklı çıkarmaya başladı.
Zirai don ihbarları sıklaştı
Malatya’da özellikle bin 200 rakımın altındaki bölgelerde çiçeklenen ağaçlar dona karşı en kırılgan dönemini yaşıyor. 23-25 Mart tarihlerinde Yeşilyurt ilçesine bağlı Dilek mahallesinde don nedeniyle görülen yüzde 80’lik kayıp bunun olumsuz örneği oldu. Malatya Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Fevzi Çiçek, birçok bölgeden don ihbarı aldıklarını söylüyor.
Don çukurlarında kayıp şaşırtıcı değil
Bin 200 rakımın altındaki bölgelerin hava sirkülasyonu olmadığı için “don çukuru” olarak adlandırıldığını söyleyen Yeşilyurt Ziraat Odası Başkanı Doğan Solmaz ise, bu bölgelerde kayısı dikilmesinin doğru olmadığını söylüyor. “Don çukuru olmayan ve rüzgar alan bölgelerde hasar oranı yüzde 10-40 arasında değişiyor” diyen Solmaz, il genelinde zirai donun kayısı rekoltesini etkileyecek düzeyde olmadığını belirtiyor.