Kötü ünü Uzak Asya’dan Kuzey Amerika’ya kadar yayılan kahverengi kokarca böceği, tespit edildiği Artvin’de fındık ağaçlarına zarar vermeye başladı. Zararlının farklı bölgelere ve ürünlere yayılma ihtimali var.
Neredeyse her 10 yılda bir farklı kıtalarda yayılım göstererek fındık bahçelerine geniş çapta zarar veren kahverengi kokarca böceği Artvin’de tespit edildi. Geçtiğimiz yıl ortaya çıktığı Gürcistan’dan Türkiye’ye giriş yaptığı tahmin edilen böcek yalnızca fındık değil çay gibi açık arazide yetişen diğer bitkileri de tehdit ediyor.
İlk olarak 40 yıl önce Uzak Doğu’da tarım arazilerinde büyük kayıplara yol açan kahverengi kokarca böceği 90’lı yıllarda Kuzey Amerika’da kayıplara yol açmış, 2000’li yıllarda ise bu kez Avrupa’da tarım arazilerini etkisi alına almıştı. 2016 yılında Gürcistan’da fındık arazilerinde görülen zararlıya geçen yıl bu ülkeyle sınır komşusu olan Artvin’in Kemalpaşa ve Hopa ilçelerinde de rastlanmıştı.
Bir fındık arazisini bitirebilecek güce sahip!
Birkaç yıldır hastalık ve zararlıların yarattığı verim kayıplarıyla boğuşan fındık bahçelerine bulaştığı tespit edilen zararlı, bitkilerde boş, lekeli ve şekilsiz meyve oluşumuna neden oluyor. Gürcistan’da bazı fındık arazilerinde yüzde 100’e varan kayba yol açmış olması, zararlının yarattığı riski gözler önüne seriyor.
Mücadele için alarm verilmeli
Etkili olduğu arazilerde zararlı bakteri oluşumuna da yol açan kahverengi kokarca böceğinin etkili olduğu arazide fındığı “20 gün tamamen içinde bitirdiğini” dile getiren Ulusal Fındık konseyi Başkanı Sebahattin Arslantürk, “Mücadele edilmezse fındık üretimi 500 bin tona bile ulaşamaz. Bu böceğe karşı alarm verilmeli ve ağaçlar ıslah edilmeli” diyor.
Ülke geneline yayılabilir
Kokarca böceği yalnızca fındık değil tüm bir tarımsal üretim için risk kaynağı. Giresun Fındık Araştırma Enstitüsü tarafından yapılan açıklamada, zararlının erginlerinin yüksek uçuş kapasitesi nedeniyle ülke geneline yayılıp çeşitli kültür bitkilerine zarar verebileceği belirtilirken, enstitü tarafından Orta ve Doğu Karadeniz bölgesinde 6 ilde toplam 49 ilçede yerleştirilen tuzaklarla böceğin yayılımı gözlemlenmeye başladı.