Doğu Karadeniz’de karantina önlemleri nedeniyle işgücü krizin yaşanan çayda hasat için kente belli sayıda üreticinin girmesine izin verilecek.
Yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgınının tarımdaki sürekliliğe en çok etki ettiği ürünlerin başında çay geliyor. Mayıs ortası itibariyle başlamak üzere olan hasat sürecinde çay toplayacak binlerce işçi için arayışın sürdüğü Rize, Trabzon, Artvin ve Giresun’da ürünlerin tarlada kalmaması için yeni bir formül devreye giriyor.
Kriz nasıl başladı?
Çayda işgücü krizi, salgın nedeniyle çoğu Gürcistan ve Azerbaycan’dan gelen 40 bine yakın yabancı işçinin bu yıl ülkeye giremeyecek olmasıyla başlamıştı. Hasat için memleketlerine dönecek olan yüz bin civarında üretici ise iller arası seyahat yasakları nedeniyle devre dışı kalmıştı.
830 bin dekara yayılan çay arazilerinde hasat yapacak işçi bulmak için bölgedeki üretici örgütleri harekete geçmişti. Ücretlerinin aylık 7 bin TL’ye kadar çıkmasına karşın işgücü eksikliğinin hala giderilemediği Doğu Karadeniz’de son olarak öğrencilerin de istihdam edileceği Çayımız Tarlada Kalmasın projesi başlatılmıştı.
10 bin üretici gelecek, öğrenciler yevmiye usulü çalışacak
Hasada sayılı günler kala Tarım ve Orman, İçişleri ve Sağlık Bakanlığı’nın ilgili kuruluşlarla yaptığı toplantılardan ise yeni bir karar çıktı. Buna göre yaklaşık 10 bin çay üreticisinin arazisinin bulunduğu ile giriş yapmasına izin verilecek. Ancak bölgede salgının izlediği seyre göre bu kararın askıya alınabileceği uyarısı yapılıyor.
Söz konusu kentlerde çay hasadı için bir de “işçi havuzu” oluşturulacak. Mevcut işi salgın nedeniyle olumsuz etkilenen kişilerin yanı sıra memleketlerine dönen üniversite öğrencileri de bu yolla istihdam edilecek. Bu işçilerin memleketine dönemeyen üreticiler adına yevmiye usulü çalışacağı belirtiliyor.
Uzmanlardan sosyal mesafe uyarısı
Öte yandan, çay üretiminin ana üssü olan Rize’de son günlerde karantina ve sosyal mesafe kurallarının ihmal edildiğine dair söylemler ise dikkat çekiyor. Kentte sokakların kalabalıklaşmaya başladığını söyleyen Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Tıp Fakültesi öğretim üyesi Doç. Dr. Uğur Kostakoğlu, “Bu aşamada rehavete kapılıp tedbirleri elden bırakırsak ikinci dalga koronavirüs salgınını yaşamaktan kurtulamayız” diyor.
Üretici 4 TL taban fiyatı istiyor
Çay hasadında yol haritasına dair ayrıntıların yanı sıra, 2020 yılı çay fiyatlarının da yarınki Bakanlar Kurulu toplantısıyla birlikte netleşip duyulması bekleniyor. Geçtiğimiz yıl taban fiyatı kg başına 2,90 TL, destekleme miktarı ise 13 Kuruş olan çayda üreticilerin bu yıl en 4 TL taban fiyat talep ettiğini söyleyen Çay Üreticileri Dayanışma Derneği Mustafa Mavi, “Bu şekilde olursa üretici de mağdur olmaz” diye konuşuyor.