Tarım ve Orman Bakanlığı, neonikotinoid cinsi pestisitlerden bulunan bir etken maddeyi yasaklarken, iki etken maddenin de kullanımına sınırlama getirildiğini açıkladı.
Geniş çaplı arı ölümlerinden sorumlu olduğu gerekçesiyle Avrupa Birliği (AB) başta olmak üzere pek çok ülkede tartışma konusu olan neonikotinoidlere Tarım ve Orman Bakanlığı’dan ilk hamle geldi. Alınan karara göre neonikotionoid sınıfındaki “clothianidin” etken maddesini içeren bitki koruma ürünlerinin kullanımı tamamen yasaklanırken, “imidacloprid” ve “thiamethoxam” içeren ilaçlar tarım ilaçlar ise artık belli tarım ürünlerinde kullanılamayacak.
AB’de geniş çaplı sınırlama getirilmişti
Özellikle Avrupa’da arı son 20 yılda arı nüfusunun büyük bir hızla azalmasında etkisi olduğu belirtilen neonikotinoidlerin ilk olarak 2013 yılında AB’de alınan kararla çiçekli bitkilerde kullanılması yasaklanmıştı. Adı geçen 3 etken maddenin tüm tarla bitkilerinde yasaklanması teklifi ise geçtiğimiz yıl Avrupa Komisyonu’na sunulmuş, bu yılın başında sağlanan çoğunluk ile karar Komisyondan geçmişti.
Yasaklanması çağrısı yapılıyordu
Neonikotinoidlerin Türkiye’de de yasaklanması için Greenpeace ile birlikte çeşitli sivil toplum kuruluşları birkaç aydır imza kampanyası yürütüyordu. Bakanlığın önceki gün İl Müdürlüklerine “çok acil” başlıklı gönderdiği yazıda kararın “Gerek AB müktesebatı gerekse arı üretici birlikleri ve ilgili sivil toplum kuruluşlarının bu aktif maddelerin arıların koloni halinde ölümlerine sebebiyet verdikleri gerekçesiyle yasaklanması gerektiğine dair yapılan bildirimler sonucu” alındığı belirtiliyor.
Hangi ilaç ve ürünleri kapsıyor?
Buna göre özellikle tarla bitkilerinde yaygın olarak kullanılan clothianidin etken maddeli tarım ilaçlarının kullanımı tamamen yasaklanmış oldu. İmidacloprid etken maddesinin ise tarlada yetişen domates, hıyar ve patlıcanın yanı sıra antepfıstığı, armut, bamya, biber, elma, fasulye, kabak, kiraz, pamuk, patates, şeftali, turunçgiller, tütün ve zeytinde kullanılması yasaklandı. Yine bazı ürünlerde yasaklanan thiamethoxam maddesinin ise tohum ve serada kullanımı 1 yıl süresince serbest olacak.
AB’de itirazlar da var
AB’de 4 ülkenin ret oyuna karşın geçen yasaklama kararı yalnızca örtü altı üretimi kapsamıyor. Yasaklara karşı en yoğun itiraz ise şekerpancarı üreticilerinden geliyor. Neonikotinoidlerin halen sürdürülebilir bir alternatifi olmadığını söyleyen Avrupa Şekerpancarı Üreticileri Konfederasyonu, bu ürünlerin pazardan çekilmesiyle verimde ciddi bir düşüş yaşanacağını dile getiriyor.