Meteoroloji Genel Müdürü İsmail Güneş, önümüzdeki yıllarda Türkiye’de yağışların azalma, yağış düzensizliklerinin ise artma eğiliminde olduğunu söylüyor.
Tarımsal meteoroloji… Bu yeni yeni dillere düşmeye başlayan bir kavram olsa da, aslında tarımın tarihi boyunca mevcut olan bir duyarlılığı anlatıyor: İklim ve hava durumlarından kaynaklı koşulları tarımnın ayrılmaz birer parçası olarak ele almak ve üretimin rotasını buna göre dizayn etmek.
Türkiye’de tarım ve iklim arasındaki ilişkiyi en iyi şekilde yönetebilmek büyük bir dikkat ve emek istiyor. Hele de iklim değişikliğinin etkilerinin gözle görülür hale geldiği bugünlerde… Aylık Tarım ve Kültür Dergisi tarlasera sağanak yağış, dolu, hatta don olaylarıyla hatırlanacak zorlu bir yaz mevsimi biterken Meteoroloji Genel Müdürü İsmail Güneş ile tarım, iklim değişikliği ve Zirai Don Uyarı Sistemi üzerine konuştu.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün tarım sektörüne sunduğu temel hizmetler neler?
Hizmetlerimizden biri 5 günlük zirai hava tahmin raporları. Tarımsal çalışmaların başlatılması için sıcaklık, yağış ve rüzgar gibi meteorolojik şartların uygun olup olmadığının önceden bilinmesi, fazla kaynak ve işgücü kullanımını önlediği gibi verimliliği de arttırıyor. Bir diğer hizmetimiz de Zirai Don Uyarı Sistemi. Bu sistemde günlük değerler kullanılarak program aracılığıyla kullanıcılara bulundukları il ve ilçe bazında bilgi veriliyor. Ayrıca Hasat Zamanı Tahmin Programı ile ilk defa aktüel meteorolojik değerleri internet üzerinden kullanıma açtık.
Üreticiler zirai tahminlere nasıl erişim sağlıyor? Özellikle büyük kayıplara yol açan doğal afetlerde uyarı sistemleri nasıl işliyor?
Üreticiler zirai meteorolojiyle ilgili tüm bilgilere Meteoroloji Müdürlükleri ve web sitemizden kesintisiz ulaşabiliyor. Örneğin, 2016 yılında 346 adet meteorolojik uyarı ve değerlendirme yayınladık. Ancak üreticilerin her zaman internette vakit geçirmedikleri ve bu uyarıları gözden kaçırabilecekleri ihtimalini de göz önünde tutarak 81 ilden vali, belediye başkanı, kaymakam, bölge müdürleri, muhtar ve AFAD yetkilileri dahil olmak üzere 50 bin kişilik bir SMS listesi oluşturduk. Bu kişileri herhangi bir tehlike anında önceden uyararak önlem almaları için vakit kazandırmaya çalışıyoruz.
Küresel iklim değişikliğini ve yaratacağı etkileri dikkate alarak yürüttüğünüz çalışmalar var mı?
Bu etkiyi ortaya koyabilmek için 2016-2099 dönemi için 3 farklı küresel model ile iklim projeksiyon çalışmaları yapıyoruz. Geçtiğimiz yıl tüm ziraat fakülteleri ile Gıda Tarım Ve Hayvancılık Bakanlığı’na bağlı araştırma enstitülerine yazdığımız yazıda, zirai meteoroloji ürünleri ve iklim projeksiyonlarını ücretsiz olarak hizmetlerine sunduğumuzu bildirdik. Böylelikle iklim değişikliğinin tarıma ve tarımın temeli olan tohumculuğa olan etkileri üzerine yapılan araştırmalara iklim projeksiyon verileriyle destek oluyoruz. Ayrıca gelecekte iklimde olabilecek değişiklere göre yeni tohum geliştirme çalışmalarına, sera denemelerine de katkı sağlamayı amaçlıyoruz.
Araştırmalarına göre iklim değişikliği Türkiye’nin tarım ve tohumculuk sektörünü nasıl etkilemesini bekliyorsunuz?
3 küresel modelin projeksiyon çıktılarından elde ettiğimiz sonuçlara göre; 2016-2099 periyodu için yurt genelinde ortalama sıcaklıklarda 1,5 ila 3,5°C aralığında artış olması öngörülüyor. Yağışlarda genel olarak azalma beklenmekle birlikte, sürekli bir artış ya da azalış trendi olmadığı, bunun yanında yağış düzensizliklerinin artma eğiliminde olduğu görülüyor.