2. BÖLÜM: Kompost nasıl hazırlanır, nerede kullanılır?
Dünya nüfusu her yeni gün ile birlikte atık üretmeye devam ediyor. Bu atıkları tarımda değerlendirmenin bir yolu olan kompost hem toprağa hem de üretilen ürüne fayda sağlıyor.
Tarım faaliyetlerinin yürütüldüğü birçok ülkede tarımsal atıklar üretim alanlarında farklı şekillerde değerlendiriliyor. Bu yollarından biri de son yıllarda kullanımı giderek yaygınlaşan kompost. Hayvansal ve bitkisel atıkların belirli şartlar altında fermente edilmesiyle oluşan kompost bitkilere değerli bir yetiştirme ortamı sunuyor.
Kompostun en doğal örneği: Toprak
Şimdilerde insan eliyle de yapılan kompostlama aslında doğada binlerce yıldır var. Hayvan atıklarının ve doğada birincil üretici olarak bilinen bitkilerin toprağa karışması sonrası gerçekleşen parçalanma ve ayrışma gibi olaylar neticesinde oluşan toprağın kendisi kompostun en basit örneği olarak kabul ediliyor.
Kompost başta organik tarım olmak üzere bitkisel üretimde farklı biçimlerde kullanılıyor.
Nasıl hazırlanıyor?
Kompostun hazırlık aşamasında oldukça basit malzemelere ihtiyaç duyuluyor. Bu maddeleri basitçe hayvansal ve bitkisel organik atıklar ile su olarak gruplandırmak mümkün. Bozulmuş olsun ya da olmasın her türlü evsel atık, taze veya kuru bitki artıkları, karton, talaş, kağıt gibi organik kaynaklı atıklar kompost karışımına eklemek için uygun.
Başta evsel atıklar olmak üzere hemen herkesin ulaşabileceği malzemeler bu sayede değerlendirilerek çevrenin korunmasına da katkı sağlanmış oluyor. Tüm bu atık toplama sürecinin sonunda bu maddeler fermente edilerek tarımsal üretimin birçok alanında kullanabilen kompost karışımına dönüştürülüyor.
Kompost, gübre olarak tanımlanmasa da bitkiler için oldukça besleyici bir içeriğe sahip. Bu özelliği üreticiler tarafından tercih edilmesinin ilk sebebi. Bunun yanında kompostun toprağa ve çevreye önemli katkıları var. Bunların başında toprak yapısını iyileştirerek su tutma kabiliyetini ve havalanmasını arttırması geliyor.
Toprağı zenginleştiriliyor
Kompost yararlı organizmaların faaliyetini destekliyor ve toprak kaynaklı patojenlerin kontrolüne olanak sağlıyor. Toprağın besin içeriğini zenginleştirirken aynı zamanda sürdürülebilir üretime de destek veriyor. Organik atıkların geri dönüşümüne imkan tanıdığı için ekonomik girdileri azaltması da üreticiye sağladığı diğer avantaj.
Uygulama teknikleri çeşitlilik gösteriyor
Kültür mantarı yetiştiriciliğinde tek başına yetiştirme ortamı olabilen kompost, başta organik tarım olmak üzere bitkisel üretimde birçok biçimde kullanılıyor. Kompost gübre gibi toprağa karıştırılabiliyor veya kompost çayı şeklinde bitkilere verilebiliyor. İyi bir malç malzemesi olması sayesinde kışın bitkileri soğuğun olumsuz etkilerinden korumakta da başarılı sonuçlar veriyor.