Rusya’ya ihraç edilen çilekler thrips zararlısı gerekçesiyle Türkiye’ye geri gönderildi. Peki uzun bir aranın ardından ihracatta derin bir nefes almayı engelleyen thrips ile nasıl mücadele etmeli?
Rusya Federal Gümrük Servisi, (FTS) Rusya’nın 10 Haziran’da yürürlüğe aldığı kararnameye göre daha önce ithalatı yasaklanan bazı ürünlerde yasakların kalmasının üzerine çilek ve taze üzüm sevkiyatını yenilediğini açıkladı. Sevkiyatın yenilenmesi üzerine Rusya’ya gönderilen 20,5 ton çilek, batı çiçek thripsi içerdiği gerekçesiyle geri gönderildi.
Yasağın ardından ilk ihracat
Rusya’ya ihracatın yeniden başlaması haberi Türkiye çilek üretiminin yüzde 40’ını karşılayan Mersin’in Silifke ilçesindeki üreticiler tarafından geç kalınmış olsa da olumlu bir gelişme olarak yorumlandı. Açıklamayı takip eden üç gün içinde Rusya’ya 322 ton çilek ve yaklaşık 3 ton üzüm gönderilmişti.
20,5 ton geri gönderildi
Ancak Rusya Veteriner ve Bitki Sağlığı Gözetim Servisi’nin (Rosselhoznadzor) yaptığı açıklamada; Türkiye’den başlamasıyla Rusya’ya deniz yoluyla gönderilen 20,5 ton çilek, zirai karantina listesinde olan batı çiçek thripsinin (Frankliniella occidentalis) çileklerde bulunması gerekçesiyle geri gönderildiği bildirildi.
Bu olay son birkaç yıldır sıkıntılar yaşanan taze sebze ve meyve ihracatında yeni sorunlar yaşanmasına neden olur mu bilinmez, ancak üreticilerin söz konusu zararlıya karşı önlem almaları gerektiği açık.
Bitki özsuyunu emiyor
Batı çiçek thripsi, Kaliforniya thripsi ya da çilek çiçek thripsi olarak bilinen zararlı, çilekte tomurcukların açmasıyla birlikte ilk olarak bitki özsuyunu emerek besleniyor. Yaprak, çiçek ve meyvede zarar meydana getiren thrips ilerleyen dönemde yaprakların solmasına, çiçeklerin dökülmesine ve meyvenin bronzlaşarak küçük, sert ve çekirdekli olmasına yol açıyor.
Kültürel önlemler öncelikli
Verim kayıplarına neden olup, aynı zamanda ürünün pazar değerini de düşüren bu zararlıya karşı ilk yapılması gereken kültürel önlem almak. Bunun için yabancı ot temizliğine dikkat etmek ve konukçu bitkiler üretim alanından uzaklaştırmak gerekiyor.
Dış karantina listesinde batı çiçek tripsi yer alan ve fümigasyon uygulamasını kabul eden ihracatçı ülkelere gönderilecek ürünlerde sera veya tarlalarda ve görülmesi halinde hasat edilen ürünlerde fumigasyon yapılması mücadelede izlenecek bir diğer yol.
Direnç gelişimine dikkat
Çiçek başına 10 thrips görüldüğünde ise kimyasal mücadeleye başlanması gerekiyor. Uygulama polinatör böcek faaliyetlerinin az olduğu çiçeklenme öncesinde veya bitkilerin yüzde 10’u çiçek açmadan önce yapılıyor. Kimyasallara karşı çabuk direnç geliştiren zararlıya karşı yoğun ilaçlamadan kaçınılması dikkat edilmesi gereken bir diğer unsur.