Üzüm ile rakının ayrılığı

Rakılık üzüm üretiminde Türkiye’de ilk sırada yer alan Manisa-Sarıgöl’de, rakı üretimindeki düşüşün etkileri üreticiler tarafından da hissedilmeye başladı. Çünkü rakı tüketiminin düşmesi, rakı yapımına giden üzümün payının da daralması demek.  2015’in ilk günüyle birlikte içki sektörüne getirilen yeni bir özel tüketim vergisi (ÖTV) düzenlemesiyle, diğer distile (damıtılmış içki) alkollü içkiler ve viskide 1 litre saf alkol içeriği başına ÖTV tutarı, eski fiyatında yani 124,23 TL’de sabit kaldı. Rakıda ise 107,72 TL’ye yükseldi. Rakamlara bakıldığında rakının ÖTV tutarının diğer içkilerden daha düşük olduğu görülüyor. Ancak pratikte durum tam tersi. Bu durumdan tabii ki üzüm pazarı da etkileniyor. Türkiye’de üzüm üretimi denince akla ilk gelen yerlerden biri Manisa Sarıgöl. Bölge rakı üretiminde kullanılan üzümlerin de ana üretim bölgesi konumunda. Rakılık (sumalık) üzümlerin yaklaşık yüzde 70’i buradan karşılanıyor. Alkol üretimi yapan firmaların da yoğun yatırımları söz konusu. Tüm bu özellikleri sayesinde Türkiye’nin ana üzüm tedarikçileri ve komisyoncuları Sarıgöl’de faaliyet yürütüyor. Ancak son yıllarda rakı pazarında yaşanan bu daralma bölgedeki üreticileri de olumsuz etkilemiş durumda. Sarıgöl’de faaliyet gösteren Öztürk Tarım’dan Ziraat Mühendisi Derya Öztürk, üzüm üreticilerinin modern üretim tekniklerini kullanmasıyla birlikte bölgede üzüm üretiminin arttığını söylüyor. Sulama, gübreleme ve bitki koruma gibi alanlarda teknolojik yöntemlerin bölgede yaygınlaştığına değinen Öztürk, “Sarıgöl’de üretimi giderek artan üzüm büyük oranda sofralık olarak tüketiliyor. Bir kısmı da kurutulmuş olarak gönderiliyor” diyor. Rakı üretimi için gönderilen üzümler ise ıskarta olarak ayrılanlardan oluşuyor. Modern teknikler sayesinde üzüm üretiminin artması tarımsal açıdan olumlu bir gelişme. Ancak bu artış, ıskarta üzümün de artması anlamına geliyor. ÖTV zammı nedeniyle daralan rakı pazarı tam bu noktada üzüm üretimiyle kesişiyor. Öztürk, son yıllarda alkollü içkilerde yaşanan ÖTV artışının rakı üreticileri kadar üzüm üreticilerini de olumsuz etkileyeceği görüşünde. Yaşanan tüm bu dönüşümün sonucu olarak, rakıda önce tüketim, ardından da üretim azalma gösteriyor. Bu da rakılık üzüme olan talebin giderek düşmesi demek. Üreticilerin birçoğunun ekonomilerinin yalnızca tarıma dayalı olması nedeniyle üzüme olan talebin azalması, onlar için ekonomik kriz demek. Üzüm ile rakının ayrılığı haberinin tamamını tarlasera Şubat 2015 sayısında okuyabilirsiniz.