Sulama yapan üreticilerin Devlet Su İşleri’ne (DSİ) ödediği hizmet bedelinde sistem değişiyor. Buna göre harcanan su arttıkça yapılan ödeme de katlanarak artacak.
Küresel iklim değişikliği ve olası su krizi, içinden geçtiğimiz yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgını gibi istisnasız şekilde tüm insanlığı ve dahası doğayı ilgilendiren ve yakın geleceği tehdit eden en önemli faktör. Bunun için, dünyada tüketilen suyun yüzde 70’inin aktarıldığı tarımda tüketimi azaltmanın başlıca yolu olan modern sulama yöntemleri büyük bir hızla yaygınlaşıyor.
Ancak su tasarrufunu istenen düzeylere çekebilmek için yalnızca teknolojileri değil alışkanlıkları da değiştirmek gerekiyor. Bunun için Türkiye de dahil olmak üzere pek çok ülke bitkisel üretimde su israfına karşı yaptırım öngören ve üreticilerini modern sulamaya yönlendiren uygulamaları devreye alıyor.
Hacme göre sabit olmayan ücretlendirme yapılacak
Devlet Su İşleri (DSİ), tarımda kullanılan ihtiyaç fazlası suyu en aza indirme amacıyla yeni bir modele geçileceğini duyurdu. “Kademeli Su Kullanım Hizmet Bedeli” adı verilen bu uygulamaya göre üreticilerin ödediği su kullanım hizmet bedeli artık arazide kullanılan su miktarı veya hacmine göre ücretlendirilecek.
Su Kullanım Hizmet Bedeli, DSİ tarafından açılan sulama tesislerinin işletme, bakım, onarım ve yönetim giderlerinin karşılığı olarak üreticiden alınıyor. Halihazırda bazı sulama projelerinde uygulanan “hacme göre ücretlendirme” sisteminde metreküp başına ödenen ücret artık sabit olmaktan çıkacak ve yaygınlaşacak.
İsraf edilen her damla su “ceza” olarak geri dönecek
Buna göre tarımda kullanılan her birim suyun miktarı arttıkça ya da azaldıkça hizmet ücreti de oransal olarak artacak ya da azalacak. Bu durumda, sulama yöntemlerini modernize ederek su kullanımında yapılan her tasarruf ödüllendirilmiş, bir başka deyişle ihtiyaç fazlası olan her birim suyun kullanımı cezalandırılmış olacak.
Pilot uygulama hangi illerde olacak?
Kademeli Su Kullanım Hizmet Bedeli modeline geçiş için ilk aşama olarak ülke genelinde 17 il pilot bölge olarak seçildi. Buna göre Bursa, Eskişehir, Karaman, Çorum, Mersin, Tokat, Malatya, Diyarbakır, Kayseri, Antalya, Şanlıurfa, Burdur, Afyon, Sivas, Gaziantep, Muğla ve Çanakkale’de toplam 115 bin 349 hektar alana karşılık gelen 29 sulama bölgesinde çalışmalar başlatıldı.