İklim ve hastalık yönünden zorlu bir sezon geçiren tarla domatesinde piyasa fiyatları maliyetlerin çok altına düştü. Üreticiler fabrikaların sezon başı taahhüt ettikleri fiyatlardan alım yapmasını bekliyor.
Marmara ve Ege bölgesinde sanayiye yönelik tarla domatesi yetiştiriciliğinin merkezlerinde üreticiler zor günlerden geçiyor. İklimsel koşulların yanı sıra belli bölgelerde görülen hastalıklar nedeniyle rekolte kaybıyla karşı karşıya olan domateste fiyatlar hızla düşerken, üreticilerin artan maliyetleri karşılaması giderek daha da zorlaşıyor.
Özellikle Ege bölgesinde sezonun erken dönemlerinde yaşanan düşük hava sıcaklıkları nedeniyle zarar gören fideler üreticilerin dikim maliyetlerini arttırmıştı. Temmuz ayıyla birlikte bu kez de aşırı sıcaklar ürünler üzerindeki stresi arttırdı. Bu yıl yaygınlığını arttıran mildiyö hastalığı ve çeşitli bölgelerde rastlanan troper mozaik virüsüne karşı yürütülen mücadele de bitki koruma maliyetlerini iyice yükseltti.
Hasat sezonunun başladığı Ağustos ayıyla birlikte arazilerde rekolte düşüklüğü kendini belli ederken, ürünün piyasa fiyatı ise 30-35 Kuruşa kadar düştü. Sanayi domatesinde bu sezon üretim maliyetlerinin kilo başına ortalama 45 Kuruş oranında olduğu düşünüldüğünde üreticilerin yaşadığı zararın boyutu daha da net anlaşılıyor.
Fabrikalar alım yapmadıkça fiyat düşüyor
Sanayi domatesi yetiştiriciliğinde geçerli olan sözleşmeli üretim koşullarının avantajı ise bu durum karşısında geçersiz kalmış durumda. Bunun nedeni, salça fabrikalarının Ocak ayında 50-57,5 Kuruş olarak açıkladıkları taahhüt fiyatlarını aşağıya çekmesi. Sezon başında kilo başına ortalama 55 Kuruştan sözleşme yapan üreticiler, salça üreticilerinin alım yapmaması nedeniyle fiyatların düşmeye başladığından yakınıyor.
Taahhüt edilen fiyata sadık kalınmalı
Salçalık domateste dönüm başına maliyetin 5,5 bin TL’ye kadar yükseldiğini söyleyen Karacabey Ziraat Odası Başkanı Erhan Erdem, “Maliyetleri bir kenara bırakalım, bu şartlar altında üretici geçimini bile sağlayamaz. Maalesef sanayici pandemiyle birlikte krizi fırsata çevirmeye çalışıyor” derken, fabrikaların fire kesintileriyle de üreticiyi zor durumda bıraktığını söyleyen Karacabey Ziraat Odası Meclis Başkanı İbrahim Büke, “Salça fabrikaları minimum taahhüt fiyatlarının altında fiyat vermemeli” diye konuşuyor.