Türkiye’de en düşük sıcaklık rekorunu elinde bulunduran Van-Çaldıran’da jeotermal enerjili domates seralarında üretim kadınların emeğiyle gerçeğe dönüşüyor.
Jeotermal enerji ve modern sera teknolojileri artık tarımı yeryüzünün en soğuk bölgelerine kadar taşıyor. Son dönemde Türkiye’de de örnekleri görülmeye başlayan jeotermal enerji altyapılı seralar sebze üretim alanlarını farklı bölgelere doğru genişletme fırsatı sunuyor.
Bu seralara en ilham verici örnek ise Van’ın Çaldıran ilçesinde görülüyor. 9 Ocak 1990 tarihinde ölçülen -46,4 derece ile Türkiye’de görülen en düşük sıcaklık rekorunu elinde bulunduran Çaldıran’ın Ayrancılar mahallesindeki domates seraları bu açıdan apayrı bir önem taşıyor.
34 dönüm jeotermal enerji ile ısınıyor
Bundan 3 yıl önce Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın desteklediği proje ile 34 dönümlük bir alan üzerine kurulan seralar, toplam maliyeti 10 milyon TL’yi bulan jeotermal sistem ile ısınıyor. 120 bin metre uzunluğunda borular ile 92 dereceye kadar sıcak su tedariki sağlayan bu sistem Türkiye’nin “en soğuk” noktasında domates üretmeyi mümkün kılıyor.
Kadınların gücüyle yılda bin ton üretim
Çaldıran-Ayrancılar’daki seraları özel kılan bir diğer nokta ise üretimin büyük oranda kadınların emeği ile gerçeğe dönüşmesi. Serada çalışan 40 kişinin 30’unun kadın olduğunu söyleyen Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Birimi Proje Müdürü Yusuf Taşkın, serada yılda ortalama bin ton üretim yapıldığını söylüyor.
Eski alışkanlıklar kırıldı
Bölgede istihdam alanı açısından sıkıntı yaşandığını söyleyen Taşkın, “Ancak burada çalışanlar seracılıkta kendilerini geliştirdiler. Kadınların işgücüne katılması bölgenin alışık olduğu bir durum değil. Fakat bunu kırmış olduk. Artık burada çalışan kadınlar aile ekonomileri katkı sağlıyorlar” diye konuşuyor.