Türkiye’de köklü bir geçmişe sahip tarım liseleri, bugün öğrenci ve veliler için çekim merkezi olmaktan uzak. Yeni açılan 2 okul müfredat, kontenjan, staj ve ulaşım kaynaklı sorunlarla boğuşan tarım liselerine yeni bir soluk olabilecek mi?
Yeni eğitim-öğretim yılı bu sabah çalan ilk ders ziliyle birlikte başladı. Lise öğrencileri ders başı yapan yaklaşık 18 milyon öğrencinin 5,5 milyonunu oluştururken, bu öğrencilerin de 2 milyona yakını meslek liselerinde okuyor. Türkiye’de mevcut 2 binin üzerindeki mesleki ve teknik lisenin içinde yalnızca 21 adet tarım meslek lisesi bulunuyor.
Türkiye’de tarım eğitimi veren meslek liselerinin tarihi oldukça eskiye dayanıyor. 55 yıllık geçmişi ile en köklü tarım liselerinden biri olan Samsun Atakum Tarım Meslek Lisesi’nin 5 yıl önce bulunduğu yerden taşınması kararı ve ardından yaşanan tartışmalı süreç vesilesiyle tarım liselerinin durumu da sık sık gündeme geldi.
Seslerini duyurmakta zorlanıyorlar
Ancak Atakum Meslek Lisesi’nin yaşadıkları aslında Türkiye’nin tarım eğitimi veren ortaöğretim kurumlarının mevcut durumlarının yaşadığı belirsizliğin bir göstergesi gibi. Her yıl ayyuka çıkan kontenjan problemi, müfredat ile ilgili sorunlar ve değişen sınav sistemleri tarım meslek lisesi öğrencileri ve velilerini aynı şekilde etkilerken, az sayıdaki tarım meslek lisesi olanaklarını arttıramamak bir yana, varlıklarını bile duyuramamaktan mustarip.
63 ilde tarım lisesi yok
Tarım meslek lisesi bulunan iller Konya, Samsun, Amasya, Ankara, Burdur, Bursa, Çankırı, Diyarbakır, Erzincan, İstanbul, Kırşehir, Kütahya, Malatya, Mersin, Niğde, Sivas, Şanlıurfa ve Van olarak sıralanıyor. Bu illerden Konya ve Samsun dışında hepsinde yalnızca birer tarım lisesi bulunurken, tarım lisesi bulunmayan illerin sayısı ise 63.
Bu durum çocuklarının geleceğini ziraat eğitiminde gören velilerin onları bir tarım lisesine yönlendirme olanaklarının kısıtlı olduğunu ortaya koyuyor. Her öğrencinin evine en yakın liseye yerleştirilmesi yönündeki çabalar bu durumu da zorlaştırıyor.
Staj kısıtlı, gelecek belirsiz
Tarım lisesi öğrencilerinin yaz tatillerinde Ziraat Bankası dışında staj yapma olanakları kısıtlı. Staj olanakları Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da ve sömestr dönemlerinde daha da azalıyor. Aynı şekilde yüksek öğretiminde yaşanan yapısal sorunlar, tarım lisesi öğrencilerinin lise sonrası eğitim planlarını daha da belirsizleştiriyor.
İki yeni tarım lisesi açıldı
Tüm bunlar olurken ziraat ortaöğretimine dair yeni açılımlar da yaşanmıyor değil. İstanbul’da geçtiğimiz yıl açılan ve Türkiye’nin ilk özel tarım lisesi olan Silivri Belediyesi Özel Tarım Lisesi bunun bir örneği. Köy enstitülerine benzer bir müfredatla eğitime başlayan okul, burslu eğitim olanağı ve AB destekli geliştirdiği projelerle dikkat çekiyor.
Yeni bir soluk mu olacak?
Benzer şekilde Türkiye’nin teknik ve mesleki liseleri arasına uzun bir aradan sonra yeni bir tarım lisesi daha eklendi. Niğde’nin Bor ilçesinde Mart ayında onay alan Ömer Halisdemir Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi bugün itibariyle eğitime başladı. 40 öğrencinin kayıt yaptırdığı okul ziraat ortaöğretiminin geleceği için umutların diri kalmasını sağlamak üzere yola çıktı.