Pamuk üretimi uzun süren düşüşün ardından yeniden hareketlenirken, Güneydoğu Anadolu’da son dönemde mısıra yönelen üreticiler pamuk tarımına geri dönmeye başladı.
Uzunca bir zamandır “gerileme devri”nin yaşandığı pamuk tarımında üretimin merkezi Güneydoğu Anadolu’ya kayarken ekim alanları 2 yıldır yeniden yükselişe geçti. Pamuğun en hızlı yol kat ettiği il olan Diyarbakır’da üretim alanları 1 yılda ikiye katlanırken, üreticiler buğday ve mısır yerine pamuk ekimini tercih etmeye başladı.
Ekim alanları yüzde 48 genişledi
2002 yılında 617 dekar alanda pamuk üretilen Diyarbakır’da üretim alanları daralmaya başlamış ve 2015’e gelindiğinde pamuk ekili arazilerin genişliği yarı yarıya düşerek 309 bin dekara inmişti. Bu süre zarfında il genelinde kütlü pamuk rekoltesi 221 bin tondan 141 bin tona düşmüştü.
Ancak bu tablo son 2 yıl içinde tersine dönmeye başladı. Geçtiğimiz yıl 282 bin dönüm alanda pamuk ekimi yapılan ilde bu sezon üretim yapılan tarım alanlarının genişliği ise yüzde 48,2 oranında artarak 418 bin dönüme kadar çıkmış durumda. Yükselişin gelecek yıl da yüzde 30-35’lik bir artışla devam etmesi bekleniyor.
Makineli tarım ve destekler etkili oldu
Diyarbakır özelinde Güneydoğu’da pamuk üretiminin yeniden ivme kazanmasının en önemli nedeni olarak uluslararası piyasalarda pamuk fiyatlarının yükselmesini gösteren Çukurova Pamuk, Yerfıstığı ve Yağlı Tohumlar Satış Kooperatifleri Birliği (ÇUKOBİRLİK) Diyarbakır Şube Başkan Vekili Süleyman İskenderoğlu, bir diğer etken olarak ise makineli tarımın yaygınlaşmasını işaret ediyor.
Üretici desteklerinde pamuğun yeniden önem kazanmasının da etkili olduğunu söyleyen İskenderoğlu, “Pamuk priminde kilogram başına yaklaşık 80 kuruş destek alıyoruz. Arıca mazot ve gübrede dönüm başına 40 TL destek veriliyor. Bu nedenle üretimiz mısır ve buğdaydan pamuğa yöneldi” diye konuşuyor.
Yüzler iki yıldır gülmeye başladı
Türkiye’nin üretiminin yarısından fazlasını karşılamaya başlayan Güneydoğu Anadolu bölgesinde pamuğun ikinci baharına hazırlandığını söylemek mümkün. Diyarbakır’ın Merkez ilçesine bağlı Güzelköy bölgesinde 25 yıldır pamuk üreticiliğiyle uğraşan Recep Şeker, geçtiğimiz yıllarda masraflarını düşürmek amacıyla mısır tarımına geçiş yapmış. Desteklerin yükselmesiyle geçtiğimiz yıl yeniden pamuk ektiğini söyleyen Şeker, gelecek yıl ekim alanlarının daha artacağı öngörüsünde bulunuyor. Bir diğer üretici Mehmet Şeker de bir dönem mısır üretimi yaptıktan sonra yeniden pamuğa döndüğünü belirtiyor ve ekliyor: “Yıllardır üzüntülü olan pamuk üreticisinin yüzü 2 yıldır gülüyor.”