Toprak analizi YAZI DİZİSİ - 2
1. BÖLÜM: Toprak analizi neden gerekli?
Bitki beslemenin yol haritasını çıkarmada üreticinin en önemli yardımcılarından biri toprak analizi. Peki güvenilir sonuçlar için hangi noktalara eğilmek gerek?
Yaşamlarını sürdürebilmek için toprağa bağımlı olan bitkilerin bulundukları alanda yeterli besin maddesi bulunması gerekiyor. Ancak bitki besin elementleri kimi zaman toprakta mevcut ya da yeterli miktarda olmayabiliyor.
Üreticilerin yüksek verim ve kaliteli ürün alabilmeleri için toprakta eksik olan elementleri dışarıdan takviye ederek bitkilere vermeleri gerekiyor. İşte bu noktada yapılacak toprak analizi ile bitki beslemenin rehberi ortaya çıkıyor. Ancak birçok uygulamada olduğu gibi toprak analizi için de toprak numunesi almanın bazı incelikleri var.
Bu alanlardan toprak örneği alınmamalı
Toprak örneği alınacak alanın öncelikle dikkatle incelenmesi gerekli. Çünkü bazı alanlar örnek almak için uygun olmayabiliyor. Bu alanlar gübre ya da kireç atılmış, hayvan gübresi yığılmış, harman yeri veya hayvan bulunan, anız yakılmış alanlar ile dere, orman, su arkı ve yollara yakın kısımlar şeklinde sıralanıyor.
Zamanlama ve karşılaştırma önemli
Toprak analizi için renk, eğim, yön, toprak bünyesi, toprak derinliği ve bitki örtüsü bakımından farklı olan kısımlardan veya 40 dekardan büyük her parselden ayrı ayrı toprak örneği alınması önemli. Bununla birlikte toprağın tavında olması ve zamanlamaya dikkat etmek gerek. Tarla bitkileri için her yıl, çok yıllık bitkilerde ise 4-5 yılda bir ekimden veya gübre kullanımından 1,5 ila 2 ay önce de toprak örneği alınarak analiz yapılması şart.
Tek ve çok yıllıklar için farklı metot
Numune alırken toprak burgusu, toprak sondası veya bahçe küreği gibi aletlerden yararlanılıyor. Arazinin tamamını temsil edecek nitelikte numune alınması doğru toprak analizinin ön koşulu niteliğinde. Örnekleme metodu ise tek yıllık ürünler ile çok yıllıklarda farklı biçimde ilerliyor.
Toprak örneği nasıl toplanır?
Tek yıllık bitkilerde alanın büyüklüğüne göre zikzaklar çizilerek 10-15 farklı noktadan V şeklide bir çukur açılarak takriben 3-4 cm kalınlıkta ve 30 cm genişliğinde bir toprak dilimi alınarak örnekler toplanıyor. Çok yıllık bitkilerde ise; meyve ağaçlarında taç iz düşümünden, bağlarda ise kök aksamına yakın bölümünden 0-20 cm, 20-40 cm ve 40-60 cm derinlikten toprak burgusu yardımıyla ayrı ayrı numune alınıyor.
Son durak laboratuar
Çok yıllık bitkilerde aynı derinlikten alınan numuneler ayrı ayrı karıştırılırken tek yıllık bitkilerde tüm numuneler mümkün olduğunca homojen şekilde karıştırılıyor. Elde edilen karışımdan 1 kg toprak örneği alınıp plastik veya bez bir torbaya konulup iç ve dışı etiketlenerek paketleniyor.
Son olarak paketlenen toprak örneği ilgili laboratuvara gönderiliyor. Uygulanacak gübreleme programı analiz sonuçları ışığında hazırlandığı takdirde başarılı sonuçlar için gerekli zemin hazırlanmış oluyor.