Bir paket cips mi daha ağırdır, bir kg patates mi? Fiyat kantarına konulduğunda ikisi birbirine eşit görünüyor. Bu durum, doğal ya da endüstriyel yöntemlerle ürün çeşitliliği yaratmanın önemini gösteriyor.
Tanesi ortalama 2 TL’ye satılan bir paket patates cipsi yalnızca 1 adet patatesten üretiliyor. 200 gram kurutulmuş meyvenin fiyatı ise 1 kg yaş meyveden daha yüksek. Bu fark, tarımda katma değeri yükseltmenin en önemli yollarından birinin farklı ürün kategorilerine yer açmak olduğunu kanıtlıyor.
Önce ihtiyaç yarat!
ABD, Çin, Japonya, Almanya, Fransa, İngiltere gibi ülkeler ekonomik büyüme ve ihracat hedeflerini “Önce ihtiyaç yarat, sonra pazar ve satış ağını genişlet” anlayışıyla yönlendiriyor. Böylece dünyaya salt hammadde değil, katma değer de satarak her geçen gün daha tarımsal ekonomilerini güçlendiriyor.
Patates ürünleri patatesi gölgede bıraktı
Hammaddeyi doğal yöntemlerle ya da sanayi teknolojisiyle farklı satış kategorilerine dönüştürme yüksek kâr marjları yakalamayı sağlıyor. Bunun en net örneği patates. ABD’de ev içinde tüketilen patatesin yüzde 40’ı dondurulmuş gıda veya cips ürünleri. Ev dışındaki patates tüketiminin ise yüzde 65’ini hazır gıdalar oluşturuyor.
Bir paket cips 2 TL
Türkiye’de patatesin bir yumrusu ortalama 20-30 kuruşa denk geliyor. Yalnızca bir adet patatesten üretilen bir paket patates cipsinin ortalama fiyatı ise 2-2,5 TL. Bu durumda bir paket cipsin yarattığı katma değer 1 kg patates ile aynı düzeyde.
Kurutulmuş meyve 2-3 kat daha değerli
Türkiye’de tüketimi hızla artan mısır gevreği ve kurutulmuş meyveler özellikle sabah kahvaltılarının başköşesine yerleşmeye başladı. Patatesteki durum bu ürünler için de geçerli. 1 kg mısırın pazar fiyatı ortalama 70-80 kuruş iken, 700 gr’lık bir mısır gevreği ürünü 8-10 TL’ye kadar çıkabiliyor. Elmanın 2-5 TL arasında değişen kg fiyatına karşılık ise 200 gr kurutulmuş elma 7-8 TL değerinde.
Organik tarım kazanç sağlıyor
Sanayinin hiçbir aşamasına girmemesine karşın oldukça yüksek katma değerler sağlayan bir alan da organik tarım. Türkiye’de organik tarım ürünleri pazarının yıllık büyüme oranı yüzde 10 düzeyinde. Pazarın gelişimi yavaş olsa da, bu ürünler üreticisine istikrarlı ve tatmin edici bir kazanç sağlıyor.