Ağaç sayısındaki üretim çelişkisi

İspanya’dan sonra dünyanın en fazla zeytin ağacına sahip ülkeler arasında ikinci sırada yer alan Türkiye’de zeytin üretimindeki gerileme, sektörde yaşanmakta olan sorunları akıllara getiriyor. Son 10 yılda dikilen 90 milyon ağaçla Türkiye’deki zeytin ağacı sayısı yaklaşık 170 milyona ulaştı. Fakat, üretim planlamasında yaşanılan eksiklikler dolayısıyla zeytinde beklenilen ürüne ulaşılamıyor. Küresel iklim değişikliği, üretimde yaşanılan gerilemenin sebeplerinden biri olarak görülüyor. Zeytin üretimi için verilen teşviklerin ne kadar doğru değerlendirildiği sorusunu soran uzmanlar, ikinci sorunun buradan kaynaklandığına dikkat çekiyor. Zeytin ve Zeytinyağı Rekoltesi Ulusal Resmi Tespit Heyeti’nin raporuna göre tane zeytin üretiminde geçen yıla göre yüzde 5, zeytinyağında ise yaklaşık yüzde 16 gerileme var. Gemlik türünün Antakya iline dikilmesi yani dikilen zeytin ağaçları için doğru yer seçilmemesi, zeytinden alınan verimin düşmesi ile sonuçlanıyor. 2005 yılında zeytin ağacı varlığını arttırmak için üreticiye dönüm başına destek uygulaması başlatıldı. 2007 yılında verilen desteğin sadece Gemlik ve Ayvalık türleri ile sınırlandırılması ve hemen ardından kaliteli olmadığı gerekçesi ile Gemlik zeytinine verilen mali desteğin aşağıya çekilmesi ile üretimde gerilemeler yaşandı. Doğru çeşidin seçilememesi ve doğru yere dikilmemesi gibi sorunlar çözülemez ise zeytin üretimdeki olumsuzlukların devam edeceği öngörülüyor.