Sorun biçerdöverde değil yanlış kullanımda

Biçerdöverler tüm ihtişamlarıyla kimi üreticinin arazisini, kiminin ise hayallerini süslüyor. Türkiye’de buğday üretimi çok büyük ölçüde biçerdöverli hasada adapte oldu. Sırada yükselen değer mısır ve diğer tahıllar var. Tarım makineleri denildiğinde akla ilk olarak traktör geliyor. Ancak biçerdöverin ne tarihsel ne de işlevsel olarak traktörden geri kalır yanı yok. Biri toprağın işlenmesi ve tohum ekimi, diğeri ise hasat aşamasına yoğunlaşan iki farklı teknolojik gelişim çizgisi de startını 1800’lü yılların başında alıyor. İlk örnekleri ABD’de ortaya çıkan biçerdöverlerin ticari olarak tarım yaşamına ilk girişi ise 1885 yılına tarihleniyor. Aynı anda üç görev Yaklaşık 200 yıllık bir geçmişe sahip olan biçerdöverler, yıllar içinde tarım teknolojisine paralel olarak gelişti ve karmaşıklaştı. Bugün modern biçerdöverin üç temel işlevi var: Adından da anlaşılacağı gibi; tahıl ürününü biçerek sapından ayırma, “dövme” yani harman haline getirme ve ayıklama. İngilizcede “combine harvester” (birleşik hasat makinesi) olarak anılmak, bu kadar çok görevi aynı anda yerine getiren bir alet için hiç de şaşırtıcı değil.

Mısırda önemi artıyor Öncelikle buğday ve arpa gibi ürünlerle özdeşleşmişse de, biçerdöver çok farklı tarım arazilerinde de hünerlerini gösteren bir tarım makinesi. Ayçiçeğinden kanolaya, soyadan sorguma kadar geniş bir kullanım alanı bulunuyor. Türkiye’de tahıl üretiminin seyrini değiştirmeye başlayan mısır da biçerdöverin önemini hızla arttırdı. Tek bir üreticinin veya tarım işçisinin el ile 1 günde yapabileceği hasadın 9 mislini biçerdöver ile 1 saatte yapmak mümkün. Yalnızca bu veri bile biçerdöverin hem işçilik maliyeti hem de zaman açısından ne denli tasarruf sağladığını gösteriyor.

Fazla mesai pahalıya patlıyor Uluslararası standartlara göre modern biçerdöverlerin ortalama mekanik ömrü 3 bin saat. Gelişmiş Batı ülkelerinde bir biçerdöver yılda yaklaşık 300-350 saat aktif durumda. Bu da 10 yıllık bir mekanik ömür demek. Türkiye’de ise durum biraz farklı. Yıllık kullanım süresi bin 200 saate ulaşan biçerdöverler bu yüzden 3-4 yıl içinde mekanik ömürlerini tamamlamış oluyor. Bu aşırı kullanımın temel nedeni; tek bir makine çok sayıda arazi ve üründe art arda hasat yapılıyor olması. Müteahhitler tarafından bölgeden bölgeye gezerek sırasıyla buğday, arpa, ayçiçeği, mısır ve çeltik hasadı yapan bir biçerdöverin çabuk yaşlanması kaçınılmaz. İlham almak gerek! Türkiye tarımında mekanizasyonun gelişme düzeyini ölçmek için biçerdöver pazarına bakmak yeterli: Bir yanda artan bir talep ve büyüyen bir pazar var, diğer yanda ise yanlış kullanım alışkanlıkları. Bu da gelişen, ama sürdürülebilir olmaktan uzak bir tablo ortaya çıkarıyor. O halde yalnızca makine sayısını değil, genç makine sayısını da artırmak gerekiyor. Aynı anda birkaç işin birden altından kalkan biçerdöverin kendisi bu konuda en önemli ilham kaynağı!