"Avrupa Yakası" sakini ayçiçek

Yol kenarlarındaki uçsuz bucaksız tarlalarda yazın yapılan yolculukların en güzel görüntülerini oluşturan bir bitki ayçiçek. Büyük bir papatyayı andıran bitki, güneş ışığını takip eden yüzü ile “gündöndü” ya da “günebakan” olarak da adlandırılıyor. Kökeni Peru’ya dayanan ve Kuzey Amerika’nın keşfi ile tohumunun seyri değişen ayçiçeğin Türkiye’ye girişi ise 1950’li yılların başında Bulgaristan göçmenlerinin yanlarında getirdikleri tohumlarla başladı. O tarihlerden günümüze üretim yöntemlerinden tohum çeşitliliğine kadar pek çok büyük değişim yaşandı. 25 yıldır Trakya’da üreticilik yapan Nezih Yarapsanlı aynı zamanda Önder Çiftçi Danışmanlık Derneği’nin Yönetim Kurulu Başkanı. Yarapsanlı, ayçiçekte kaliteden yana bir sorun yaşanmadığını belirtiyor: “Yağ kalite ölçülerimiz oldukça iyi. Ayçiçeğinde sürekli farklı tohumlar geliştiriliyor olması da olumlu bir gelişme. Üretici mal çıkarmakta zorluk yaşamıyor. Ama üretimden ziyade pazar bulmada sıkıntılar var. Bunun için fiyat ve destekleme politikalarının değişmesi gerekiyor.”   Çimlenmenin ardından büyüme evresinde geç bahar donlarında eksi 3-4 derecelere kadar dayanıklılık gösteren ayçiçeğin hasadı ağustos sonlarına denk geliyor. Bitkinin suya en çok gereksinim duyduğu süreç ise çiçeklenme dönemi. Bu ürün kalitesini ve verimini ciddi oranda etkiliyor. Sulu ve kuru tarım yapan bölgelerde hasat değerleri açısından ciddi farklar olduğunu söyleyen ayçiçek üreticisi Necip Aykut, “İç Anadolu’da sulu tarım yapan biri, bize göre dekar başına en az 100 kg daha fazla verim alıyor” diyor.