Arazi yatırımlarından önce arazi hakları

Son yıllarda tarımsal yatırımların gözdesi haline gelen Afrika’da arazi satın almadan ziyade arazi haklarının genişletilmesinin gıda güvencesi açısından daha önemli olduğu belirtiliyor. 6 farklı kıtada üretim yapan SABMiller firmasının Afrika bölgesi yöneticilerinden Mark Bowman, CNN için kaleme aldığı makalede, Afrika tarımının bölgedeki refah düzeyinin yükseltmesinde geniş çaplı ticari yatırımların yanı sıra küçük toprak sahiplerinin de önemli rolünün olduğunu dile getiriyor. Arazi yatırımlarının en yoğun olduğu bölgelerin arazi haklarının en yetersiz olduğu bölgeler olmasının bir tesadüf olmadığı belirten Bowman, “Bu bölgede nesillerdir yaşayan ve üretim yapanların uygulanabilir yasal haklarının olması gerekiyor. Aksi takdirde en kötü ihtimal gerçekleşir ve süreç arazilerin devletler tarafından hiçbir tazminat olmaksızın bu üreticilerin ayakları altından çekilmesiyle sonuçlanabilir” şeklinde konuşuyor. Botswana ve Gana gibi ülkelerin arazi hakkı sistemlerini geliştirdiklerini hatırlatan Bowman devam ediyor: “Bu sistemlerin revize edilip üreticilerin haklarının genişletilmesi yalnızca onların güvencesini sağlamayacak. Ayın zamanda arazilerine yeni ve modern yatırımlar yapmaları yönünde teşvik edecek. Bugün bankaların üreticilere kredi vermeyi reddetmelerinin temel nedenlerinden biri arazilerinin yasal güvenceden yoksun olması.” Bowman’a göre arazi haklarının geliştirilmesinin ticari kuruluşların da daha sağlam bir zeminde yatırım ve üretim yapmasını sağlayacağını düşünüyor. “Küçük paydaşları hiçe sayarak yapılan yatırımlar, yerel halkın da yararına üretim yapmak isteyen yatırımcıların da işini zorlaştırıyor” diyen Bowman sözlerini şöyle sürdürüyor: “Afrika tarımını olumsuz etkileyen tek faktör arazi haklarının zayıflığı değil ve çözüm yolları da çok yönlü ve karmaşık. Ancak yasal zemini sağlamlaştırmak, kıtanın potansiyelini ortaya koyabilmesi için önemli bir hamle olacak. Hem güçlükler hem de fırsatlar açısından Afrika eşi benzeri olmayan bir coğrafya. Bu özgünlüğün hükümetler ve yatırımcılar tarafından hak ettiği ilgiyi görmeye başlaması çok önemli. Ancak sürdürülebilirlik için yasal güvenceler şart.”