Yüksek besin değerleri ve antibiyotik özellikleri nedeniyle Covid-19’a karşı araştırmalara konu olan Aksaray sarımsağının ihracatının durdurulmasına karar verildi.
Yeni tip koronavirüse (Covid-19) Türkiye de dahil olmak üzere pek çok ülkede etkisini yeniden arttırmaya başladı. Ancak bir yandan da virüse karşı hem tedavi edici ilaç hem de aşı geliştirme yolunda da yeni gelişmeler yaşanıyor. ABD ve Rusya’nın duyurduğu çalışmalar Covid-19 ile mücadelede umutları tazeliyor.
İlaç geliştirmek için yapılan bu araştırmalarda bitkisel kaynaklar da önemli bir yer tutuyor. Yüksek tedavi edici potansiyeliyle ön plana çıkan bu kaynaklar arasında Türkiye’ye özgü bir ürün de var! Aksaray’ın Acıpınar bölgesinde organik olarak yetiştirilen ve Rusya’nın antibiyotik üretimi ve koronavirüs tedavisi üzerine çalışmalarda kullanmak üzere ithal ettiği sarımsağın yurtdışına çıkışının yasaklandığı duyuruldu.
Üç yıl önce analiz çalışmalarında fark edildi
Acıpınar sarımsağı aslında bundan 3 yıl önce ilaç araştırmacılarının dikkatini çekmişti. Türkiye’de farklı illerde sarımsak türleri üzerine analiz çalışması yapan Rus araştırmacılar, besin miktarı ve aroma bakımından en yüksek değerlere sahip sarımsağın Aksaray merkez ilçesine bağlı Acıpınar köyünde üretici Aydın Öngün tarafından üretildiğini fark etmişti.
2017 yılından bu yana Aksaray’dan sarımsak ithalatı yapan Rus ilaç fabrikaları, Covid-19 salgınının ardından bu özel sarımsağı virüse karşı başlatılan çalışmalara da yönlendirdi. Keskin aroması ve koku yapmama özelliğiyle gıda amaçlı kullanım için de ön plana çıkan ve bu yıl Rusya’ya 150 ton ihracatı yapılacağı açıklanan Acıpınar sarımsağına İrlanda, İran, Çekya ve Gürcistan’da talip olmuştu.
Organik sertifikalı tek sarımsak
Ancak Tarım ve Orman Bakanlığı, virüslere karşı etkin koruyucu özellik sağladığı ve vücut direncini arttırdığı keşfedilen sarımsağın ihracatının durdurularak ürünün dağıtımının Türkiye’ye yönlendirileceğini açıkladı. Türkiye’de tek organik sertifikalı sarımsağı olan ürüne olan talebe yetişmekte zorlandıklarını söyleyen Öngün, ilk etapta 100 ton sarımsağın yurtiçi piyasaya sunulduğunu belirtiyor.
Ürettikleri sarımsağın bölgenin toprak ve iklim özelliklerinin etkisiyle başta selenyum olmak üzere çok yüksek besin değerlerine sahip olduğunu söyleyen Aydın Öngün’ün oğlu Uğur Öngün, ülke içinde bu yıl düşük üretim sonucu sarımsak fiyatlarının yükselmesi nedeniyle tüm illere gönderilmeye başlayan ürünün fiyatını yaklaşık 3’te 1 oranında düşürdüklerini belirtiyor.
Özelliğini topraktaki organik zenginliğe borçlu
Ziraat mühendisi Emrah Karaarslan’a göre Aksaray’daki gelişkin ve yoğun hayvancılık faaliyetinin topraklardaki doğal gübrelenme oranını arttırıyor ve oluşan toprak organikliğinin yetiştirilen bitkisel ürünlere yansıyor. Özellikle toprağın alüvyal yapıda olmasının bitkilerde etkisini gösterdiğini söyleyen Karaarslan, “Aksaray’da yetişen sarımsakların kalitesinin bu açıdan dünyada bir numara olduğunu söyleyebiliriz” diye konuşuyor.