Türkiye’nin sebze-meyve pazarının en önemli ihracat kalemleri domates ve salatalık, başlıca alıcısı ise Rusya. Ancak Rusya’da bu iki ürünün dış alımına kısıtlama getirilmesi gündemde.
Türkiye için tarımsal ihracat denildiğinde ticari değer ve hacmiyle akla ilk gelen ürünler sebze pazarının lokomotif ürünleri olan domates ve salatalık. Rusya ise hem bu iki ürünün hem de Türkiye’nin toplam sebze-meyve ihracatında en önemli pazarı oluşturuyor.
2015 yılının sonundaki “uçak krizi”nin ihracat krizine dönüştüğü 1 yılı aşkın zorlu süreç, bu pazarın Türkiye tarımı için ne kadar kritik olduğunu kanıtlamıştı. Bugünlerde ise Rusya pazarının bu kez kalıcı olarak yara alması ihtimali tartışılıyor. Bunun nedeni ise Rusya Tarım Bakanlığı’nın hükümete sunduğu önerge.
Rusya yerli üretime yöneliyor
Buna göre Rusya’da 2020 Nisan’ından itibaren okul ve hastaneler başta olmak üzere devlet kurumlarında tüketilen domates ve salatalıklarda ithal ürünlere kısıtlama getirilmesini planlanıyor. Bakanlığın en önemli dayanak noktası, son yıllarda Rusya’da hızla artmaya başlayan örtü altı sebzeciliğin ve yerli üreticilerin desteklenmesi.
Üç yılda ne değişti?
Rusya’da bundan 3 yıl önce de kamu kurumları için pek çok gıda ürününün ithalatına kısıtlama getirilmiş, ancak sebze ve meyve ürünleri bu listenin dışında tutulmuştu. Rusya Tarım Bakanlığı bugün gelinen noktada ise domates ve salatalığın ülke içinde resmi kurumların ihtiyaç duyduğu miktarda üretildiğine dikkat çekiyor.
İhracatın 3’te 1’i Rusya’ya
Önerisinin Rus hükümeti tarafından kabul edilmesi en derin şekilde Türkiye’yi etkileyecek. 2019 yılı boyunca Türkiye’nin yaş meyve-sebze ihracatında Rusya toplam 623 bin ton ve 486 milyon dolar ile en önemli ihracat noktasını oluşturuyor. Türkiye’nin ihracat listesinin başındaki domateste de yaklaşık 3’te 1’lik pay ile ilk sırada Rusya bulunuyor.