ABD’de bir kentsel tarım firması, başlattığı karekod sistemi sayesinde ürünlerine dair tüm ayrıntıları tüketicinin bilgisine sunuyor.
Dünya genelinde gıdada güvenilirlik arayışı tarımda şeffaflık ihtiyacını en üst düzeye çıkardı. Tıpkı diğer gıda ürünlerinde olduğu gibi, tüketiciler artık sebze-meyvelerde de üretim ve son kullanım tarihleri, üretim yeri ya da üreticisinin kim olduğuna dair daha fazla bilgi sahibi olmak istiyor.
Bu bilgi akışını sağlamaya yönelik etiket ve barkod gibi uygulamalar başlatılsa da yeteri kadar yaygınlık kazandığını söylemek zor. Bu durum Türkiye için de geçerli. Ancak şeffaflığın ne denli gerekli olduğu olumsuz deneyimler yaşandığında çok daha yakıcı bir şekilde belli oluyor.
Marul krizi dönüm noktası oldu
ABD’de geçtiğimiz günlerde bunun bir benzeri yaşandı. Kasım ayında bazı ürünlerde E. coli bakterisine rastlanması üzerine market raflarından Romaine cinsi binlerce marul toplatıldı. Hatta bu marullardan satın almış olan tüketicilerin ürünü imha etmeleri tavsiye edildi. Marulda yaşanan bu bakteri krizinden sonra pek çok tüketiciyi artık ürünlerin güvenliği konusunda daha da titiz hale geldi.
New York’ta kapalı alanda topraksız sebze yetiştiren Square Roots isimli firma, sebze pazarında ihtiyaç duyulan şeffaflığı sağlamak için yeni bir uygulama başlattı. Ürettiği her bir sebzeye dair bilgileri tek tek kayıt altına alan firma, bu bilgileri ürünlerin paketleri üzerine yerleştirdiği karekod (QR) vasıtasıyla tüketicinin hizmetine sunuyor.
Ne kadar bilgi, o kadar güven!
Bu dijital kodu cep telefonuyla taratan tüketiciler, ürünün tüm “özgeçmiş”ine dair bilgilere anında ulalaşabiliyor. “Nerede, hangi tarihte üretildi? Kim üretti? Tür ve çeşit ismi ne?” gibi soruların cevaplarını alan tüketici satın alma kararını buna göre veriyor; ama daha da önemlisi, bu sistemle birlikte şeffaflık düzeyi artıyor ve böylece riskler de azalıyor.
Tüketiciler de öyküye dahil olacak
Sebze üretim sürecine dair tüm ayrıntıları kaydederek bir veritabanı oluşturduklarını söyleyen Square Roots’un kurucularından Kimbal Musk, “Aslında bu proje için yeni bir iş sürecine yatırım yapmış olmuyoruz, çünkü bu bilgileri zaten işliyorduk. Ama ilerleyen süreçte tüketicilerimizle de iletişim kuracağız ve onlardan aldığımız geri dönüşlerle birlikte ürünlerimizin öyküsünü daha da genişleteceğiz” diye konuşuyor.