Türkiye sofralık yaş üzüm ihracatında 2016 yılının yaralarını sardı. Ancak kuru üzümde ihracatçılar arası rekabet ürün fiyatlarını düşürüyor.
Yaş ve kuru üzümde geçtiğimiz yıl Rusya ile yaşanan gerginliğin etkisiyle ciddi bir düşüş yaşayan ihracat yeniden bu sezon yeniden canlandı. Özellikle yurtdışına gönderilen kuru üzümde son 8 yılın rekoruna işaret eden rakamlar 2016’da yaşanan krizi unutturmaya başladı.
Üretimin en yoğun merkezlerinden olan Manisa’nın Sarıgöl ve Alaşehir gibi ilçelerinde sofralık yaş üzümler örtülü bağ ve soğuk hava depolarından ihracat yollarına çıkmaya devam ederken, bu yılki yaş üzüm ihracatı 200 bin ton sınırına dayanmış durumda. Rusya’nın Türkiye’den yaş üzüm satın almadığı geçtiğimiz sezon içinde toplam ihracatın 141 bin düzeyinde gerilediği düşünüldüğünde bu yüzde 45’lik bir artışa denk düşüyor.
İhracatın yüzde 59’u Rusya’ya
Üzümde ihracat katarının yeniden hızlanması dış satım gelirlerine de yansıyor. Yüzde 59 ile Türkiye’nin yaş üzüm ihracatında en önemli paya sahip Rusya’nın bu sezon içinde Türkiye’den satın aldığı 142 bin ton sultani yaş üzümü için toplam 57 milyon dolar civarında bedel ödedi. Rusya’yı 7,7 milyon dolarla Almanya, 7,3 milyon dolarla ise Ukrayna izliyor.
Sofralık üzümde hal bu iken Türkiye’nin marka olduğu kuru üzüm pazarında da 2016 yılının yaraları sarılmaya çalışılıyor. Manisa Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü’nün paylaştığı verilere göre 2015-16 sezonunda dış pazara gönderilen 202 bin ton kuru üzüme karşılık bu yıl toplam ihracat 270 bin tona ulaştı.
Kuru üzümde iç rekabet geliri düşürüyor
Öte yandan geride kalan 11 aylık süreçte kuru meyve ihracatı bir önceki yıla oranla miktar bazında yüzde 12 artarken, buna karşılık değer bazında yüzde 3’lük bir gerileme yaşandığı dikkat çekiyor. Bu dengesizlik kuru üzüme de yansıyor. İhracatçıların birlik oluşturamaması nedeniyle yüksek fiyatlardan pazarlama yapılamadığını söyleyen Ege Kuru Meyve İhracatçıları Birliği Başkanı Birol Celep, “Bu durumda çok mal satarak az para kazanılan bir ortam oluşuyor” yorumunu yapıyor.