Hasat sürecine giren satsuma mandalinalarda Rusya sevinci yaşanırken, tarlasera.com narenciye ihracatında 2016 yılının verilerini değerlendiriyor.
Rusya ile “tarım barışı”nda ilk somut adım atıldı ve ihracat kapılarından öncelikle narenciye ürünleri geçmeye başladı. Bu müjdeli haber, özellikle tam da hasat dönemine girilen satsuma tipi mandalina üreticileri ve komisyonculara ilaç gibi geldi.
İhracattaki yükseliş duraksadı
Türkiye’nin narenciye ihracatında Rusya Irak ile birlikte açık ara ilk sırada yer alıyor. 2016 yılı ile birlikte mandalina ve portakal ihracatının durdurulduğu Rusya pazarında geçtiğimiz yıla göre yüzde 60’a varan daralma göze çarpıyor.
2015 yılı karşılaştırıldığında Türkiye’nin narenciye ihracatının yüzde 6, ihracat gelirinin ise yüzde 7 arttığı görülüyor. Bu oranlar son yıllardaki hızlı yükselişte bir duraksama olduğuna işaret ediyor.
En çok gelir kaybı mandalinada
Satsuma mandalinalar Türkiye’nin toplam narenciye ihracatının yaklaşık yüzde 20’sini oluşturuyor. 2015 yılının başından uçak krizinin yaşandığı döneme kadar Türkiye’nin toplam mandalina ihracatı 113 bin ton civarındaydı. Bu ihracattan elde edilen gelir ise 61 milyon doları bulmuştu.
2016 yılında Rusya pazarının devreden çıkmasıyla narenciyeler arasında en çok gelir kaybı yüzde 5 ile mandalinada yaşandı. Oluşan boşluğun ise diğer ülkelerle telafi edilerek ihraç miktarının 124 bin tona çıktığı görülüyor.
Boşluk bu ülkelerle telafi edildi
Türkiye’den mandalina talebinde Rusya ile birlikte başı çeken Irak’a geçen yıla göre 15 bin ton daha fazla ürün ihraç edildi. Ancak asıl kurtarıcı rolünü diğer ülkeler üstlendi. 2016 yılında Belarus pazarı 6 kat, Suudi Arabistan pazarı 4 kat, Ukrayna pazarı ise 3 kat büyüdü.
Krizin gizli kurbanı limon
2016’da en olumsuz tablo ise narenciye ihracatının lokomotifi olan limonda yaşandı. Ambargo kapsamına alınmayan ender ürünlerden biri olsa da, Rusya’ya giden limonun geçtiğimiz yıla oranla yüzde 32 azaldığı görülüyor. Benzeri bir düşüşün Irak pazarında da yaşandığı düşünülürse limon ihracatında zorlu bir yılın geride bırakıldığı söylenebilir.