Zirai don sebebiyle önemli bir darbe yiyen fıstık ağaçlarında bu yıl rekoltenin beklenenden düşük olacağı öngörülüyor. TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Şanlıurfa Şubesi’nin yaptığı maliyet analizleri ise fıstığın değerinde satılmadığını ortaya koyuyor.
TÜİK verilerine göre Türkiye’de 3 milyon 818 bin 466 dönüm alanda meyve veren 54 milyon 548 bin 247 fıstık ağacı bulunuyor. Ülkedeki toplam fıstık üretiminin ise 292 bin ton olduğu biliniyor. Şanlıurfa’da toplam 29 milyon 335 bin 268 adet fıstık ağacı bulunurken, üretimin 124 bin 534 ton olduğu görülüyor. Şanlıurfa, yıllara göre değişmekle birlikte Türkiye fıstık üretimini yüzde 40-50 arasında karşılayarak ilk sırada yer alıyor.
2022 yılının nisan ayında oluşan don zararından dolayı Şanlıurfa’da bu yıl fıstık rekoltesinin düşük olacağı öngörülüyor. TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Şanlıurfa Şubesi’nin yaptığı maliyet analiz hesaplamalarına göre 1 kg fıstığın üreticiye maliyetinin yüzde 20 üretici kârı eklendiğinde 133,29 lira olması gerektiği belirtildi. Bu maliyet hesaplanmasına üreticinin TARSİM poliçe ücreti ve fıstığa yapmış olduğu 15 yıllık bakım masraflarının eklenmediği iletildi.
1 kg kabuksuz fıstık piyasada 135 lira
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Şanlıurfa Şube Başkanı Abdullah Melik, maliyetlerin yüksek olmasıyla birlikte fıstıktan başka gelir kaynağı bulunmayan ve periyodisite nedeniyle ancak iki yılda bir ürün alabilen fıstık üreticilerinin zor günler yaşadığına dikkat çekti. Açıklamalarının devamında Melik, tek yılda üretilen çekirdeğin kilosunun bile ortalama 120 liraya satıldığı bir dönemde 15 yılda ürün alınmadan bakım yapılan 1 kg kabuksuz fıstığın piyasada yaklaşık 135 liraya fiyat bulduğunu belirtti. Çözüm önerisi olarak, TMO’nun fıstık için de taban fiyat açıklaması ve alımını yapması gerektiğini söyleyen Melik, “Şanlıurfa’da Fıstık Borsası, ‘Fıstıkta Lisanslı Depoculuk ve Fıstık Araştırma Enstitüsü’ veya ‘Sert Kabuklu Meyveler Enstitüsü’ kurulması ve ürüne prim verilerek desteklenmesi gerekiyor. Ayrıca GAP projesi kapsamında fıstık üretim alanları da tarımsal sulama kapsamı içerisine alınmalı” diyerek sözlerini noktaladı.