Mısırın üretim ve verimde yaşadığı hızlı koşuyu zorlu geçen 2016 yılı da engelleyemedi. Ancak fiyat politikalarında sorunlar da yok değil.
Uluslararası Hububat Konseyi’nin yayınladığı rapor, dünya mısır üretiminin bu yıl yeni bir rekor kırarak 1,042 milyon ton düzeyinde olacağını söylüyor. Aynı süreçte ürünün tüketimi 1,026 milyon, ticareti 135 milyon, stoku ise 224 milyon tona düzeyine çıkacak.
Dünyada genelinde mısırda görülen bu güçlü rüzgar Türkiye’de de etkisini hissettiriyor. 60 şehre yayılan üretim alanının yanı sıra üretim de her geçen yıl artıyor. Son 10 yıl içerisinde ekim alanlarında yüzde 14,6, üretim miktarında ise yüzde 52,3 artış gözlemlendi.
Talep fiyatlara doğrudan yansıyor
Ancak en dikkat çekici gelişim verim cephesinde. 2001 yılında dekar başına 400 kg olan verim, 2006’da 711; 2012’de 739; 2014’te ise kg’ye ulaştı. Mısırın yükselişi durmaksızın artan taleple ilgili. Talebin pazara yüksek fiyatlar olarak yansıması, üreticilerin hem mısıra göre daha zahmetli hem de daha az gelir getiren ürünlerden vazgeçmesini kolaylaştırıyor.
2016 nasıl geçti?
Nitekim birçok tarım ürünü için olaylı geçen 2016 yılı mısırda olabildiğince sakin geçti. Mısırın üretim ayağında kayda değer bir problem yaşanmadığını söyleyen Dekalb GAP Bölgesi Satış Müdürü Ali Burçin Mudu, “Hatta bölgedeki inanılmaz derecede büyük ekonomik etkisi göz önüne alındığında üreticiler umduklarını buldu bile denebilir. Yer yer düşük verimlerle karşılaşılsa da genel ortalama iyiydi. Düşük verimlerin temelinde ise daha çok teknolojiden yeteri oranda yararlanılamamış olması yatıyor” diyor.
Teknoloji eksikse verim düşüyor
“İklim, mısır üretiminde hâlâ çok önemli bir etken” diyen Dekalb Akdeniz, İç Anadolu ve Karadeniz Bölgesi Satış Müdürü Mehmet Aruk ise “Kuraklığın olduğu bölgelerde sulama miktarının iyi ayarlanamaması nedeniyle yüzde 10-20 arasında verim kayıpları yaşandı. Bunun dışında ise üreticiler için iyi bir yıl oldu” yorumunu yapıyor.
Tatlı mısır yükselen trend
Pazarda yükselen trend ise tatlı mısır çeşitleri. Tatlı mısır lezzeti ve haşlama ya da közlemeye uygun yapısıyla taze tüketimde tercih ediliyor. Tatlı mısırın hazır gıda sektöründe de konserve üretiminde yaygın şekilde kullanıldığını belirten HM Clause Türkiye Genel Müdürü Tom Antens, “Pazarın talep ettiği özellikler ise uzun raf ömrü, lezzet ve renk” bilgisini veriyor.
Ekim alanları genişlemeye mahkum!
Bakanlık destekleri ve müdahale alım fiyatlarının açıklanması mısır pazarındaki dengenin en önemli ayakları. Özellikle TMO’nun yaptığı alımlar pazarda denge görevi görüyor. Ofis 2016 yılında mısırda müdahale alım fiyatını ton başına 740 olarak belirlemişti. Şu an itibariyle fiyatların zirve noktasında olduğunu söyleyen Aruk’a göre bu gelecek sezonlarda ekim artışı görüleceğinin de bir garantisi.
En önemli sorun geç açıklanan fiyatlar
MAY Tohum Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Hamdi Çiftçiler, mısır pazarında üretici açısından en önemli sorunun TMO’nun fiyatların geç açıklamasından kaynaklı olduğunu söylüyor: “Üreticiler fiyatların düşmesi endişesiyle mallarını 22-23 rutubette biçmeye başlayıp tüccarlara ve kurutma işletmelerine veriyor. Halbuki temmuz ortasında açıklanacak bir fiyat ve randevunun başlamasıyla üretici satacağı fiyatı bilip randevuyu ona göre alacaktır. Bu da üreticinin rutubetin 14’e geleceği dönemi bekleyebileceği zemini hazırlayacaktır.”