Çalışmalarını İngiltere’de sürdüren Türkiyeli bilim insanı Galip Akay önemli bir buluşa imza attı. Akay’ın geliştirdiği SRS maddesi tarımda su ve gübre kullanımında kayıplarını ciddi oranda azaltıyor.
Aziz Sancar’ın ardından yurtdışında yaşayan bir diğer Türkiyeli bilim insanı da önemli bir buluşa imza attı. İngiltere’nin Newcastle Üniversitesi’nde görev yapan Kimya ve İşlem Mühendisi Prof. Dr. Galip Akay, “toprak süngeri” veya “yapay kök” olarak adlandırılan SRS aktif plastik maddesini geliştirdi. Bu biyoaktif nitelikteki madde tarımda su ve gübre kaybının önüne geçmeyi hedefliyor.
30 katı ağırlığında suyu tutabiliyor
SRS maddesi tohum veya fidanla birlikte ekim aşamasında toprağa yerleştirildiğinde, madde ağırlığının 30 katına kadar su tutmayı başarabiliyor. Bu sayede ürünün gelişimi için kullanılan su ve gübrede maddi ve fiziksel zarara yol açan kayıplar önlenebilecek.
SRS nasıl kullanılıyor?
SRS’nin toprağın altına yerleştirildiğinde dikili olan fidan veya tohum kökleri bu maddenin içinden geçiyor. SRS de bölgedeki suyu ve gübreyi sünger gibi çekip kendi bünyesinde topluyor. Sonrasında ise kökler vasıtasıyla bitkiye ulaştırıyor.
SRS her türden çorak, taşlık ve verimsiz arazide, hatta çölde bile kullanılabiliyor. Bitki için gerekli olan mikroorganizmaların da SRS maddesinde toplanmasıyla ek gübre uygulamasına gerek kalmıyor. Yani bir anlamda; SRS sayesinde bitki kendi gübresini kendisi üretebiliyor.
Bezelye ve soya denemeleri başarılı oldu
SRS maddesi çimen, bezelye, soya ve bazı hızlı büyüyen bazı ağaç çeşitlerinde uygulandı. Bu örneklerde, bitkiye verilen su veya gübre miktarı yüzde 50-70 azaltıldığında bile normal ekim sonrası elde edilen verime ulaşılabildiği görüldü.
ABD, Avrupa, Çin ve Hindistan’ın da bulunduğu 12’den fazla ülkede patentlerini aldı. Türkiye’de de Akay’ın çalışmalarının sonuçlarının değerlendirilmesi amacıyla bir proje başlatıldı. Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ), Canik Başarı Üniversitesi ve Koç Üniversitesi’ni kapsayan ve 2 yıl sürecek bir proje kapsamında tarım, kimya ve enerji alanlarında SRS maddesinin uygulaması yapılacak.